Οι πατέρες Ραφαήλ Νόικα και Συμεών του Έσσεξ μιλούν για τον Άγ.Σιλουανό τον Αθωνίτη

Οι ιερομόναχοι π.Ραφαήλ Νόικα και π.Συμεών του Έσσεξ μιλούν μεταξύ άλλών για τον Άγιο Σιλουανό απαντώντας σε ερωτήσεις φοιτητών

-Πάτερ,μιλήσατε τόσο όμορφα για τον Άγ.Σιλουανό τον Αθωνίτη.Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα γι'αυτόν;

Ο Άγιος Σιλουανός γεννήθηκε στη Ρωσία σ' ένα χωριό το 1866. Μετά που τελείωσε το στρατιωτικό στην Στανγκπέτεσμπουργκ, πήγε στο Άγιο Όρος, για να γίνει μοναχός. Στα νιάτα του μορφώθηκε πολύ λίγο, πήγε μόνο 2 χειμώνες στο σχολείο του χωριού του. Στην περίπτωση του μπορούμε να λέμε ότι τον μόρφωσε ο Θεός. Σε λίγο χρονικό διάστημα μετά τον ερχομό του στο Άγιο Όρος, είχε μια μεγάλη πνευματική εμπειρία μέσα στην οποία του παρουσιάστηκε ο Χριστός. Ο ίδιος περιγράφει αυτό το όραμα στα γραπτά του μέσα στα οποία λέει ότι εκείνη τη στιγμή γέμισε με το Άγιο Πνεύμα το σώμα και η ψυχή του, από εκείνη τη στιγμή άρχισε να προσεύχεται για όλους τους ανθρώπους. Σιγά - σιγά άρχισαν να τον πολεμάνε οι δαίμονες και για περίπου 15 χρόνια έδωσε μάχη εναντίον τους με τις ασκητικές μεθόδους της παράδοσης. Παρόλα αυτά δεν τα κατάφερε να ελευθερωθεί απ' αυτόν τον πόλεμο. Τότε προσευχήθηκε στον Χριστό ζητώντας Του να τον ελευθερώσει από αυτόν τον πόλεμο και έλαβε μέσα στην καρδιά του αυτήν την διδαχή; «Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι».

Λαμβάνοντας αυτά τα λόγια από το Χριστό, έμαθε πώς να προχωρήσει στο δρόμο της μετάνοιας, επειδή ακριβώς μέσα από την «υπερηφάνεια», ανοίγουμε την πόρτα στους δαίμονες. Αντίθετα, μέσα από την ταπείνωση γλιτώνουμε. Μπορούμε να λάβουμε τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, η οποία μόνη μας προστατεύει από τον πειρασμό των δαιμόνων. Και από εκείνη τη στιγμή άρχισε να ακολουθεί την συμβουλή του Χριστού και έμαθε πώς να γλιτώνει από αυτόν τον πόλεμο με τους δαίμονες.

Ξαναβρήκε τη Χάρη που την έλαβε στην αρχή και αυτή είναι η δεύτερη περίοδος της ζωής του από την οποία έφτασε στην ησυχία και στη νίκη πάνω στις δυνάμεις του σκότους. Η ζωή του μοιράζεται σε τρεις περιόδους, από 15 χρόνια η καθεμιά.

Πέθανε το 1938 και τον αγιοποίησαν από το Οικουμε¬νικό Πατριαρχείο το 1988.

Ένα σημείο στο οποίο επιμένει πάρα πολύ, είναι η αγάπη για τον πλησίον, ιδιαίτερα η αγάπη για τους εχθρούς. Χωρίς τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος ο άνθρωπος είναι ανίκανος να αγαπά τους εχθρούς. Και λέει ότι η αγάπη για τους εχθρούς, είναι ένα κριτήριο, μέσα από το οποίο μπορούμε, να καταλάβουμε, αν βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο. Επίσης επιμένει πάρα πολύ στο ρόλο του Αγίου Πνεύματος. Πιστεύω ότι είναι ένας από τους Αγίους της Εκκλησίας ο οποίος τονίζει περισσότερο αυτό και ιδιαίτερα τη γνώση του Χριστού ως αληθινού Θεού και σαν Αληθινού Ανθρώπου. Η μεγάλη του μαρτυρία είναι για την αγάπη. Την αγάπη προς τον Θεό και προς τον πλησίον.

Για να επανέλθω πάνω σ' αυτό το πρόβλημα της οικουμενικότητας, χωρίς να εκφράζομαι θεολογικά, ο Άγιος τονίζει την ενότητα ολόκληρης της ανθρωπότητας. Και κατ' αυτόν τον τρόπο ερμηνεύει την εντολή του Κυρίου (ν' αγαπάμε τον πλησίον σαν τον εαυτόν μας). Δεν μιλάει για το πόσο πολύ τον αγαπάμε. Πρέπει να τον αγαπάς επειδή είναι η ζωή σου

-Αν δεν υπάρχει η ενότητα της ανθρωπότητας τι Χριστιανικό νόημα, έχει η εσχατολογική προσευχή του Αγιου Σιλουανού για ολόκληρη την ανθρωπότητα;

-Πρώτα απ' όλα θέλω να σας κάνω γνωστό το γεγονός με το οποίο ο Άγιος Σιλουανός έλαβε τη χάρη της προσευχής για όλους τους ανθρώπους. Μετά από 15 χρόνια δυσκολιών και μάχης κατά των παθών, όταν βρισκόταν στο Αγιον Όρος. Του φανερώθηκε ο Σωτήρ μας, σε όραμα, στη Θεία Λειτουργία μέσα στην εκκλησία και όπως διηγείται ο ίδιος, εκείνη τη στιγμή είχε γεμίσει από τη Χάρη του Αγί­ου Πνεύματος, ολόκληρος και στην ψυχή και στο σώμα. Και βίωσε την κατάσταση της Αναστάσεως. Την πασχαλι­νή κατάσταση. Και μέσα σ' αυτή την κατάσταση άρχισε να προσεύχεται για όλους τους ανθρώπους. Μπορούμε να σκεφτούμε, ότι αύτη τη χάρη της προσευχής για όλους τους ανθρώπους, του την έδωσε ο Ίδιος ο Θεός, «αυτήν την πασχαλινή κατάσταση» και είναι εξ' ολοκλήρου αλή­θεια ότι στην ανθρωπότητα υπάρχει μια ουσιαστική ενότη­τα. Μπορούμε να λέμε ότι ο Θεός δημιούργησε τον άν­θρωπο κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση, όχι ομοούσιο της Αγίας Τριάδος. Δηλαδή όπως ο ένας Θεός με τρία πρόσω­πα. Η ανθρωπότητα είναι ένα πλήθος από άτομα, αλλά στην κατάσταση της πτώσεως, δεν μιλάμε πια για μια ενό­τητα προσώπων, αλλά για έναν καταμερισμό ατόμων. Εί­μαστε μια έκρηξη ατόμων. Στην πτωτική μας κατάσταση δεν είμαστε μια στενή ένωση προσώπων. Και μπορούμε να λέμε ότι ο σκοπός της Χριστιανικής ζωής είναι το να γίνουμε πρόσωπα δηλαδή να είμαστε συγχρόνως σε από­λυτη κοινωνία με το Θεό και ταυτόχρονα με ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αυτό που πραγματοποιεί αυτή την ένωση είναι η αγάπη. Γι' αυτό ο Σωτήρ μας, ο Χριστός έδωσε τις δύο εντολές: «Το να αγαπάς το Θεό και τον πλησίον». Και όπως εξηγεί ο άγιος Σιλουανός το να αγαπάς τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου δεν δείχνει το μέτρο με το οποίο πρέπει να αγαπάς τον πλησίον, αλλά ότι πρέπει να τον αγα­πάς σαν την δική σου ζωή. Στον Παράδεισο, στη Βασιλεία του Θεού, κάθε πρόσωπο ζει στο σύνολο της ανθρωπότη­τας. Όπως κάθε πρόσωπο της Αγίας Τριάδας ζει σαν σύνο­λο της Θεϊκής φύσης. Και τότε εκείνη τη στιγμή αυτή η απελπισμένη ανθρωπότητα γίνεται μια ενότητα προσώπων

Τον Άγιο Σιλουανό δεν τον εκτιμούσαν πολλοί. Έζησε σε μια μονή με 2500 μοναχούς και κανένας δεν είδε κάτι το ξεχωριστό στον Άγιο Σιλουανό. Λίγοι τον εκτιμούσαν. Μέσα σ' αυτούς ήταν και ο π. Σωφρόνιος ο οποίος από την αρχή είχε μεγάλη ευλάβεια για «τον χωριάτη, που είχε μόνο δυο χειμώνες μόρφωση», δηλαδή πήγε μόνο δυο χει­μώνες σχολείο στην Ρωσία ίσα που έμαθε να γράφει και λίγα μαθηματικά. Ο Σωφρόνιος, άνθρωπος με μεγάλη κουλτούρα και σπουδαία μόρφωση έτρεφε βαθύ σεβασμό προς τον Σιλουανό και γι'αυτό ο Κύριος του φανέρωσε ποιος πραγματικά ήταν αυτός ο άνθρωπος. Χωρίς τον π. Σωφρόνιο η ιστορία θα είχε θάψει τον όσιο Σιλουανό. Τώ­ρα τον γνωρίζει όλος ο κόσμος μέσα από το βιβλίο του π. Σωφρονίου, ο οποίος αποθησαύρισε σ' αυτό την εσωτερι­κή ζωή και τα χειρόγραφα του Αγίου Σιλουανού και οι Χριστιανοί σ' όλο τον κόσμο το αγάπησαν τόσο, ώστε μεταφράστηκε σε 14 και πλέον γλώσσες. Αν και έζησε απομονωμένος, αν και την εσωτερική του ζωή δεν την υποψιαζόταν σχεδόν κανείς, όμως η δυναμική ενέργεια της εν αγίω πνεύματι προσευχής του, θα έμενε στην εκκλησία και τον κόσμο σαν σπουδαίος πνευματικός θησαυρός.

Ο καλός Θεός ήθελε να μας χαϊδέψει και να μας γλυκάνει με τα λόγια του πολλοί βρήκαν παρηγοριά και λύτρωση σ' αυτά τα λόγια.

Ο μεγάλος Άγιος του αιώνα μας, ο όσιος Σιλουανός ο Ρώσος πολλές φορές λέει μέσα στα γραπτά του πως: «οι δυσκολίες και οι τραγωδίες έρχονται στη ζωή των ανθρώπων επειδή δεν προσεύχονται». Πράγματι κι εμείς με την ευσπλαχνία του Θεού συναντηθήκαμε εδώ, και είμαστε ενωμένοι πρώτα δια της προσευχής, δηλαδή με τα λόγια της Εκκλησίας προς την Παναγία (με τον Ακάθιστο Ύμνο που προ ολίγου ψάλλαμε). Αυτά τα λόγια αν προσπαθήσουμε να τα κατανοήσουμε -πράγμα που συμβαίνει μερικές φορές, - ξυπνάει ο νους και γεμίζει η καρδιά μας και μας αλλάζει για πάντα. Κάθε λέξη της εκκλησίας είναι ένα μαργαριτάρι με μεγάλη αξία. Γι' αυτό να προσέχουμε ιδιαίτερα κάθε λέξη της Θείας Λειτουργίας. Αλλά και κάθε λόγος που διαβάζεται στην εκκλησία και κάθε λόγος προσευχής να γίνει δικός μας λόγος στην προσωπική μας προσευχή.

Να μην θεωρούμε τα ιερά λόγια της Εκκλησίας σαν κάτι που το έγραψαν άλλοι, και τα διαβάζουν άλλοι, αλλά να γίνουν και δικά μας λόγια. Κάθε φορά, που έχουμε ευκαιρία για προσευχή, είναι καλό να λέμε έστω και μια λέξη απ' αυτά, στη σκέψη μας, επειδή ο Θεός ακούει και την σκέψη και ακούει πολλές φορές και τις επιθυμίες, τις οποίες ο άνθρωπος δεν ξέρει να τις διατυπώνει πάντα με λόγια.

Κάθε στιγμή της ζωής μας, είναι ευκαιρία για προσευχή. Έχουμε ένα βάρος; να ζητάμε βοήθεια από το Θεό. Βρισκόμαστε σε κίνδυνο; Να ζητάμε βοήθεια για να μας φυλάει ο Θεός. Πέσαμε στην αμαρτία; Ν' ανοίγουμε την καρδιά μας και να εξομολογούμαστε εκείνη τη στιγμή στο Θεό, πριν πάμε στον πνευματικό για εξομολόγηση, για να πάρουμε από το πετραχήλι τη χάρη της θεραπείας. Να

προσευχόμαστε για όλους τους αδελφούς μας, επειδή όπως δεν θέλουμε να χαθούμε εμείς, ούτε τα αδέλφια μας να χαθούν.

Το πιο δύσκολο, το πιο φοβερό είναι, να βλέπετε εμάς τους λειτουργούς του Αγίου Βήματος και να πιστεύετε πως αυτό που κάνουμε δεν είναι καλό ή δεν είναι σωστό μπροστά στα μάτια σας, μπροστά στο Θεό.

Προσευχηθείτε για μας και μη σκανδαλίζεσθε! Εμάς μόνο με τις προσευχές σας, δηλαδή με τις προσευχές του λαού του Θεού, θα μας φωτίσει και θα μας καθοδηγήσει σωστά το Αγιο Πνεύμα. Έχουμε λοιπόν ανάγκη από τη δύναμη της προσευχής σας, όπως και εσείς έχετε ανάγκη από τη χάρη του Αγιου Πνεύματος την οποία λαμβάνετε μέσα από την Ιεροσύνη μας.

Έτσι η Εκκλησία θα γίνει ένας άνθρωπος, μια ψυχή, ένας άνθρωπος με περισσότερα πρόσωπα, όπως και ο Θεός είναι τρία πρόσωπα.


πηγη«Η Ορθοδοξία σήμερα(Ομιλίες με τον π.Ραφαήλ Νόικα και π.Συμεών)

Εκδ.Σπηλιώτη

"Η ΠΗΓΑΔΑ ΤΟΥ ΜΕΛΙΓΑΛΑ -ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΠΟΤΕ ΤΟΥς ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΕς!!!!

Αϊ κομμουνιστικαί οργανώσεις Πελοποννήσου, άφοϋ δια βιαίων αιφνιδιαστικών ή και δολίων τρόπων, διέλυσαν τάς έκεϊ έθνικάς ανταρτικός οργανώσεις, άφοϋ έδολοφόνησαν τά ηγετικά πρόσωπα τών εθνικών οργανώσεων (Γιανακόπουλον, Βρετάκον, Καραχάλιον, Θεοχαρόπουλον, κλπ), άλλα και πολλούς έκ των απλών μαχητών, έκυριάρχησαν εις τήν περιοχήν.

Αρχίζει, τότε, ένα όργιον εγκληματικών ενεργειών κατατρομοκρατησεως τοϋ λαοϋ και προσπάθεια έξοντώσεως παντός αντιφρονούντος πολίτου, πολλοί των όποιων εζήτησαν καταφύγιον εις τά έξ ανάγκης συγκροτηθέντα «Τάγματα Άσφαλείας».

Αποκορύφωμα τοϋ εγκληματικού οργίου, ή «Πηγάδα τοϋ Μελιγαλά", όπου έφονεύθησαν κατά τόν πλέον κτηνώδη τρόπον, 1.500 περίπου άνθρωποι πάσης ηλικίας.

Ό έ.ά. Συνταγματάρχης Ηλίας Θεοδωρόπουλος εις τό βιβλίον του "Η ΠΗΓΑΔΑ ΤΟΥ ΜΕΛΙΓΑΛΑ», αναφέρει, μέ πλήρη στοιχεία 1.142 άγρίως βασανισθέντας και κτηνωδώς δολοφονηθέντας "Ελληνας πολίτας, μεταξύ τών οποίων καΐ 75 νέοι, ηλικίας 14-20 ετών. (σ.σ και 8χρονος με τον Πατέρα του) ένα απόσπασμα εκ τοϋ βιβλίου (σελ 117-120).

Ή έκτέλεσις τοΰ τερατουργήματος αρχίζει.

Πρόκειται περί εκδηλώσεων αφάνταστου άγριότητος τών κομμουνιστών κατά τής Ελληνικής Φυλής.

Ή παγκόσμιος ίστορία δεν έχει καταγράψει μεγαλύτερο.

Υπάρχουν βεβαίως αϊ όμαδικαί εκτελέσεις άπό τους Γερμανούς τών Εβραίων, τών 1.000 Καλαβρυτινών κ.ά 'Από τους Ρώσους τών 10.000 Αξιωματικών, Όπλιτών και Πολιτών Πολωνών εις τό δάσος τοϋ ΚΑΤΥΝ κ ά.

'Αλλά σάν τό μεγάλο ομαδικό έγκλημα τών 1.500 Ελλήνων είς Μελιγαλά τόν Σεπτέμβριον 1944 δεν ομοιάζει άλλο

Μόνον ένας μεγάλος εχθρός της Ελλάδος θά ήδύνατο νά συλλαβή και νά άποφασίση τέτοιο ομαδικό και τρομερό έγκλημα κατά ειδεχθή τρόπον και μέ ϋποχρεωτικήν παρουσία εις τόν τόπον της σφαγής, είς τήν ΠΗΓΑΔΑ τών κατοίκων τής περιοχής, συγγενών και φίλων τών σφαγιαζομένων

"Ας παρακολουθήσωμεν τήν έκτέλεσίν τοϋ μεγίστου αύτοΰ εγκλήματος.

Γύρωθεν τής ΠΗΓΑΔΑΣ συγκεντρώνουν οι βάρβαροι ύποχρετικώς τους κατοίκους τών πέριξ χωρίων διά νά παρακολουθήσουν τό θέαμα Τοποθετούνται είς τά χείλη τής Πηγάδας οι δήμιοι, οι έκτελεσταί, οι σφαγείς.

Τμήματα τοϋ ΕΛΑΣ παραλαμβάνουν από τό ΜΠΕΖΕΣΤΕΝΙ άνά 100 κρατουμένους και δεμένους μέ καλώδια τρεις - τρεις τους μεταφέρουν είς τήν Πηγάδα.

Πολλοί μόλις έβγαιναν άπό τά Μπεζεστένι και προχωρούσαν προς τήν Πηγάδα ή'ρχιζαν νά τραγουδούν:

"Εχε γεια καημένε κόσμε "Εχε γεια γλυκεία ζωή Και σϋ δύστυχη Πατρίδα "Εχε γεια πάντοτεινή.

Ή θυσία τών Σουλιωτισσών είς τό Σούλι τό 1821 επαναλαμβάνεται τό 1944 κατά τόν πλέον τραγικώτερον τρόπον είς τόν Μελιγαλά.

Ή ελευθερία της Ελλάδος πληρώνεται και έδώ μέ πολύ Έλληνικόν αίμα.

Γυμνοί, ανυπόδητοι, νηστικοί, διψασμένοι, τραυματίαι, ασθενείς, καλούνται άπό τά τέρατα νά βαδίσουν.

Οι περισσότεροι μουδιασμένοι άπά τήν άκινησίαν τόσων ήμερων δέν δύνανται νά βαδίσουν αμέσως και γρήγορα.

Οι κομμουνισταΐ σφάζουν αμέσως επί τόπου όσους δέν βαδίζουν γρήγορα.

Οί παρασυρόμενοι άπό τόν σφαγιασθέντα - είναι καϊ αυτοί δεμένοι μέ τό ιδιο καλώδιο - σφάζονται και αυτοί.

Όποιος τολμά κατά την διαδρομήν νά εΐπη έναν λόγον, ένα παράπονον ή νά τοϋ διαφυγή ένα βογγητό, ένας πόνος, σφάζεται αμέσως.

Κατά τήν διαδρομήν τών 2.500 καϊ πλέον μέτρων άπό τό ΜΠΕΖΕΣΤΕΝΙ έχουν τεχνηέντως τοποθετηθεί κομμουνισταί καϊ προετοιμάζουν και προκαλούν τό πλήθος φωνάζοντες: θάνατος - θάνατος - θάνατος.

Μερικοί έξ αυτών ευρίσκουν εύκαιρίαν, τρέχουν και σφάζουν όσους θέλουν.

"Ετσι ποτέ δέν έφθασαν και οί 100 ζωντανοί άπό τά ΜΠΕΖΕΣΤΕΝΙ είς τήν Πηγάδα.

Είς τήν ΠΗΓΑΔΑ οί δήμιοι, οί εκτελεστοί, οί σφαγείς παραλαμβάνουν κάθε τριάδα και τήν μεταφέρουν είς τά χείλη τής Πηγάδας, τους σφάζουν «μία μαχαιριά είς τήν κοιλίαν ή τήν καρδίαν ή τήν καρωτίδα» - και ήμιθανεΐς τους ρίπτουν μέσα.

Τοϋτο συνεχίζεται έπί 3 «ΤΡΕΙΣ" ημέρας άνευ διακοπής μέχρις ότου δέν υπάρχουν άλλοι.

Διά πολλούς εφαρμόζεται άγριώτερος τρόπος.

Μέ πελέκεις και κλαδευτήρια τους κόπτουν χέρια και πόδια, αυτιά και μύτες.

Άπό τάς οίμωγάς τών ούτω άκρωτηρια-σθέντων, τά τέρατα ευφραίνονται και διασκεδάζουν και πριν αποθάνουν οί άκρωτηριασθέντες ρίπτονται άπό τους δήμιους των ήμιθανεϊς είς τήν Πηγάδα.

Τί είναι εκείνο πού ακούγεται άπό τήν Πηγάδα;

Αδύνατον νά καθορισθή.

Τό πλούσιον Έλληνικόν λεξιλόγιο ν αδυνατεί νά προφέρη λέξεις καί φράσεις διά τήν περιγραφήν του.

Ό πυθμήν της Πηγάδας κοχλάζει, τά έγκατα της γης αναταράσσονται και βοούν, αϊ σάρκαι τών κρεουργηθέντων σφαδάζουν.

Αϊ οίμωγαί πληρούν τόν αέρα καί σπαράσσουν καρδίας.

Οί σφα­γείς μένουν ατάραχοι και συνεχίζουν, συνεχίζουν, συνε­χίζουν τό μακάβριον έργον των.

Φρίκη, φρίκη, φρίκη.

Είς τήν Πηγάδα, είς τά Μπεζεστένι, είς την Μερόπην, είς τήν Ανθούσαν, είς τό Σολάκιον, είς τό Νεοχώριον έσφαγιάοθησαν α­διακρίτως, Ιερείς, Επιστήμο­νες, Αγρότες, Εργάτες, Έπαγγελματίαι, πάσης ηλικίας, νέοι καί γέροι αμφοτέρων τών φύλων».

Συνταγματάρχου ε.α Ηλία Θεοδωρόπουλου

Τα έγκλήματα του Μελιγαλά και από άλλη πηγή

15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1944

Οι Γερμανοί φεύγουν αφήνοντας πίσω τους ανοιχτές πληγές αλλά και ανακούφιση διότι το τραγούδι της Ελευθερίας αρχίζει να ακούγεται, να ανεβαίνει και να κατακλύζει βουνά και κάμπους.

Ξαφνικά όμως παγώνουν τα χείλη, διότι ένας νέος εχθρός φαίνεται εις τον ορίζοντα για να δείξει οτι τα βάσανα δεν τελείωσαν ακόμη.

Κι αυτή τη φορά ο εχθρός είναι "Έλληνες".

Τα ξημερώματα της 9ης Σεπτεμβρίου 1944, ημέρα Κυριακή, οι κομμουνιστοσυμμορίται επιτίθενται κατά της Καλαμάτας με δυο Συντάγματα και με χιλιάδες χωρικούς βιαίως επιστρατευμένους.

Εις τας 6 το απόγευμα και μετά από μάχη 12 ωρών συντρίβεται η φρουρά της πόλεως, η οποία ελέγχει το πιθανόν σημείον εισβολής και τότε, μετά από αγωνία και απεγνωσμένας προσπαθείας αποφασίζεται η ηρωϊκή έξοδος των πολιτών και των υπερασπιστών από την Καλαμάτα και η πορεία τους προς Μελιγαλά, την σπουδαιοτέραν βάσιν αντιστάσεως των Εθνικοφρόνων εις όλην την Μεσσηνίαν.

Έτσι λοιπόν εις τας 2 το πρωί της 10ης Σεπτεμβρίου ξεκινά μια μεγάλη φάλαγξ αποτελούμενη από πολεμιστάς, αλλά και πολύν άμαχο πληθυσμό προς το Μελιγαλά, ενώ αμέσως μετά οι ελασίται γίνονται κύριοι της Καλαμάτας, σφάζοντας και ρημάζοντας το κάθε τι.

Υπολογίσιμος εχθρός τους τα παληκάρια που αποτελούν το τάγμα Μελιγαλά, αλλά ολίγοι για να αντιμετωπίσουν τα στίφη των αιματοβαμμένων φονιάδων,με επι κεφαλής τον αδίστακτο Άρη Βελουχιώτη, ο οποίος δίνει διαταγή εις τους άνδρες του να μην αφήσουν τίποτα όρθιο.

Το πρωί της 13ης Σεπτεμβρίου 1944 αρχίζει η επίθεσις κατά του Μελιγαλά, όπου ο πληθυσμός του απο 3.000 που ήταν, έχει φθάσει την στιγμήν εκείνη εις 7.000 φιλοξενώντας τους Έλληνες όλων των γύρω περιοχών. Ο Μελιγαλάς κρατάει καλά. Οι γενναίοι Έλληνες πατριώται, πολεμούν νυχθημερόν σαν λιοντάρια.

Εις τας 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα της γιορτής του Τιμίου Σταυρού, για να δείξουν οι κομμουνισταί, περιτράνως, οτι είναι εχθροί και καταστροφείς όλων των αιωνίων αξιών, φθάνουν αλλαλάζοντας κοντά εις τα συρματοπλέγματα του στρατοπέδου των Ελλήνων, για να χορτάσουν τις βρωμερές ψυχές τους με αίμα αδελφικό.

Η προσπάθεια των γενναίων πολιορκημένων να ζητήσουν βοήθεια από τους Γαργαλιάνους αποτυγχάνει, καθώς και το σχέδιο τους για έξοδο από το Μελιγαλά, και τέλος, κατόπιν προδοσίας, οι συμμορίται κατορθώνουν και εισχωρούν εις τας γραμμάς των αμυνομένων.

12 το μεσημέρι της 15ης Σεπτεμβρίου 1944.

Ο Μελιγαλάς παραδίδεται στα χέρια των εξαγριωμένων ελασιτών με επι κεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη με τους μαυροσκούφηδες εγκληματίες καβαλλάρηδες του με Σλαβικά ρούχα της Στέππας.

Ακολουθούν σκηνές φρίκης, σκηνές ντροπής για το ανθρώπινο γένος.

Αμέσως σφάζονται 41 τραυματίαι εις το Νοσοκομείον με όλο το ιατρικόν προσωπικόν.

Αθώα γυναικόπαιδα και γέροι κομματιάζονται εις τους δρόμους, έγκυοι γυναίκες ξεκοιλιάζονται, κοπέλες βιάζονται κτηνωδώς.

Η Ελληνική σημαία κατεβαίνει από την Κοινότητα και εις την θέσιν της βάζουν ένα κόκκινο πανί.

Εις τας 16 Σεπτεμβρίου φυλακίζονται όσοι απέμειναν ζωντανοί, ενώ τα γυναικόπαιδα κλείνονται χωρίς νερό και φαί σε διάφορα υπόγεια.

18 έγκριτοιΚαλαματιανοί, οι οποίοι ατυχώς εγλύτωσαν, οδηγούνται εις την Καλαμάτα, όπου κατακρεουργούνται και τους κρεμούν εις τα πολύφωτα του Δημοτικού φωτισμού της κεντρικής πλατείας της Καλαμάτας.

Τέλος όλοι οι φυλακισμένοι οδηγούνται δεμένοι, ανά τρείς, 2 χιλιόμετρα έξω του Μελιγαλά εις την μεγάλη δεξαμενή, γνωστή ως πηγάδα, όπου με τα φοβερά σύνεργα βασανιστηρίων, όπως πριόνια, τσεκούρια, τζουγκράνες, μαχαίρια, κονσερβοκούτια, κατασφάζονται και πετιούνται μέσα εις την "πηγάδα" μαζί με πολλούς ζωντανούς, μπροστά εις τα τεράστια από φρίκη και σπαραγμό μάτια των οικογενειών τους, οι οποίες υποχρεώθησαν να παρακολουθήσουν τα βασανιστήρια και την σφαγήν των οικείων τους.

Η σελίς αυτή της Ιστορίας μας είναι ντροπή και παραφωνία μεταξύ των άλλων ενδόξων σελίδων της. Είναι όμως οδυνηρή διδαχή για το σήμερα, για το αύριο, για το πάντοτε.

Τιμή και δόξα και ευγνωμοσύνη εις αυτούς, που με το αίμα τους κράτησαν το όνομα του "Έλληνος" ψηλά, καθαρό, άσπιλλο.

Και τέτοιοι είναι και οι ένδοξοι νεκροί του Μελιγαλά.

Πρέπει λοιπόν να τιμάται η μνήμη των θυμάτων του Μελιγαλά για να μας θυμίζει τον άδικο χαμό τους, αλλά και την βαρβαρότητα των ανθελλήνων σφαγέων τους...ΘΝΗΤΟΙ,ΤΟΙΣ ΑΘΑΝΑΤΟΙΣ ΓΟΝΥ ΚΛΙΝΑΤΕ

Ένα ποίημα που είχε αναρτηθεί στην Πηγάδα του Μελιγαλά

Διαβατά σε παρακαλώ ,σταμάτησε το βήμα ,

και με μεγάλη προσοχή ,ανάγνωσε το ποίημα

Διάβατα αφού τα μνήματα ,καλά παρατήρησης ,

ένα σου δάκρυ πικρό ,ω'! ξένε να αφήσεις

Να κάτσεις να συλλογιστείς , ότι αυτό το χώμα ,

σκεπάζει νιάτα ομορφιές ,με πονεμένο σώμα

Πούλια ήμασταν πετάγαμε και είχαμε ανθούς για χρώμα

μα γρήγορα τους άμοιρους ,μας σκέπασε το χώμα ,

Ελεύθεροι θέλαμε να ζήσουμε για πάντα,

μας σφάξαν οι Κομμουνιστές μας ρίξαν στην πηγάδα.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΥΚΑΣ ΒΑΤΑΤΖΗΣ ο Ελεήμων-Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ -ΜΙΑ ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΥΚΑΣ ΒΑΤΑΤΖΗΣ ο Ελεήμων, γεννήθηκε το 1193 στο ιστορικό Κάστρο της Θράκης, στο Διδυμότειχο. Καταγόταν από οικογένεια η οποία βρισκόταν κοντά στη βασιλική σύγκλητο, αφού ο παππούς του Κωνσταντίνος, ο Βατάτζης λεγόμενος, ήταν Στρατοπεδάρχης του βασιλέως Μανουήλ του Κομνηνού.


Όταν κοιμήθηκαν οι γονείς του Ιωάννη, του άφησαν πολύ μεγάλη περιουσία, την οποία όμως ως σώφρων εκείνος, μοίρασε στους φτωχούς, καθώς και σε αφιερώματα στους Ιερούς Ναούς και τις Εκκλησίες, διότι “μακάριοι οι αγαπώντες την ευπρέπειαν του οίκου Σου”…

Στη συνέχεια ο Ιωάννης, μια που η Κωνσταντινούπολη ήταν στα χέρια των Φράγκων, κατευθύνθηκε στο Νύμφαιο της Βιθυνίας, όπου και ήταν η έδρα της αυτοκρατορίας μας, αφού από το 1204 ο Πόλη είχε αλωθεί και κατακυριευθεί με δόλο από τους “Σταυροφόρους” και νέος αυτοκράτωρ είχε ανακηρυχθεί στη Νίκαια της Βιθυνίας ο ευσεβέστατος Θεόδωρος Λάσκαρης, ο ποιητής της Μεγάλης Παράκλησης στην Παναγιά, την οποία και ψάλλουμε εναλλάξ με την Μικρή, κάθε ημέρα, από την 1η έως τις 15 Αυγούστου!

Εκεί κατέφυγε λοιπόν ο Ιωάννης, για να βρει ένα θείο από τον πατέρα του, ο οποίος ήταν Ιερεύς στα ανάκτορα του Θεοδώρου Λάσκαρη. Έτσι, γνωρίστηκε με τον καλό βασιλέα, αλλά ούτε στιγμή δεν υπερηφανεύτηκε για εκείνη τη συναναστροφή του, αλλά εξακολούθησε να είναι φιλικός και ταπεινός με όλους, ευπρόσιτος, πράος, άκακος, γαλήνιος, σεμνός και πάντα ήρεμος στο διάλογο. Έτσι, με όλα αυτά τα χαρίσματα, ήταν αξιαγάπητος τόσο, που η αρετή του έλαμψε μπροστά στα μάτια του Αυτοκράτορα Θεοδώρου, ο οποίος και του έδωσε ως σύζυγο τη θυγατέρα του Ειρήνη. Για να τη λάβει όμως γυναίκα του, χρειάστηκε να μονομαχήσει με το Λατίνο Κόραδο, που καυχιόταν για τη δύναμή του! Όμως ο Ιωάννης Βατάτζης τον νίκησε, λέγοντας “Κύριε Ιησού Χριστέ, βοήθει μοι”, σαν δεύτερος Νέστορας!

Όταν ο βασιλιάς-υμνογράφος του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνα κοιμήθηκε, ανέλαβε την Αυτοκρατορία ο ίδιος στα 1222 μ.Χ., ως Ιωάννης Γ’ Δούκας Βατάτζης. Και από τότε έδειξε για μια ακόμη φορά, πόσο σοφή ήταν η εκλογή του Θεόδωρου. Έγινε λοιπόν από τότε ο Ιωάννης, ο προστάτης των αδικουμένων, ο δικαιότατος κριτής, η πηγή η αστείρευτη της ελεημοσύνης, τόσο, που του δόθηκε το προσωνύμιο Ελεήμων!!!

Ήταν ακόμη ευσεβής και πιστός στην Ορθοδοξία βασιλεύς και όχι μόνο έδειξε, αλλά και κατάφερε με το ζήλο του να βαπτιστούν Χριστιανοί όλοι οι Ιουδαίοι της επικράτειάς του!!!

Επίσης, προσπάθησε τα μέγιστα, να γίνει η επανΕνωση των Εκκλησιών, δηλαδή να αναγνωρίσει η Δύση το ορθό Δόγμα. Κατάφερε μάλιστα να αποσταλούν πρέσβεις από τον Πάπα Γρηγόριο Θ’ και να αρχίσει διάλογος, προεξάρχοντος από τη δική μας πλευρά του τότε Πατριάρχου Γερμανού του νέου. Ο Ιωάννης θα κατάφερνε τότε το ευχόμενο, αλλά δυστυχώς οι Δυτικοί δεν θέλησαν στο τέλος να αφαιρέσουν την αντιορθόδοξη προσθήκη από το Σύμβολο της Ορθής Πίστεως, δηλαδή το “και εκ του Υιού εκπορευόμενον”…

Ο Βατάτζης, υπήρξε ο προστάτης και συμπαραστάτης της αγροτικής και αστικής τάξης και επιδίωκε διαρκώς την άνοδο του βιοτικού επιπέδου κυρίως των γεωργών και κτηνοτρόφων, αφού για να τους βοηθήσει έκανε μεγάλη απογραφή (κάτι σαν Εθνικό Κτηματολόγιο) και επίταξε κατόπιν τεμάχια γης από τους μεγαλοκτήμονες και τους αριστοκράτες και τα διένειμε σε όλους τους φτωχούς υπηκόους του, ώστε να ζουν άνετα και ανθρώπινα!!! Στάθηκε αληθινός “πατέρας των Ελλήνων”, πατάσσοντας με κάθε τρόπο την εκμετάλλευση του λαού, νιώθοντας κάθε λεπτό όχι σαν απλός βασιλιάς, αλλά ως ταγμένος από το Θεό να βοηθάει το λαό του και τους αδικουμένους! Έλαβε ακόμη και μέτρα οικονομίας τέτοια, που απαγόρευαν τη σπατάλη του ιδιωτικού πλούτου, ενώ ίδρυσε φιλανθρωπικούς και ευκτήριους οίκους, πτωχοκομεία, νοσοκομεία, γηροκομεία, βιβλιοθήκες, έχτισε Ναούς και βοήθησε αποφασιστικά τα Μοναστήρια μας.

Μάλιστα τέτοια ήταν η πολιτική ποιότητά του, που όταν κάποτε συνάντησε το γιο του Θεόδωρο στο κυνήγι να φορά πολυτελή ρούχα, αρνήθηκε να τον χαιρετήσει! Και όταν το παιδί του τον ρώτησε σε τι είχε σφάλει, ο Ιωάννης απάντησε ότι εκείνα τα μεταξωτά και χρυσούφαντα που φορούσε ο γιος του ήταν από το αίμα του λαού του και πως θα έπρεπε να ξέρει ότι κάθε έξοδο, πρέπει να γίνεται για τον λαό, διότι ο πλούτος των βασιλέων, στο λαό ανήκει!!!

Η πίστη του στο Θεό ήταν πολύ μεγάλη και τον βοήθησε αποφασιστικά σε κάθε του βήμα, όπως και τότε που χρειάστηκε να μονομαχήσει με τον σκληρό Αζατίνη, Σουλτάνο του Ικονίου, που συχνά πυκνά λεηλατούσε τις πόλεις μας που ήταν κοντά στον ποταμό Μαίανδρο. Άκουσε τότε νοερά θεία φωνή, που του έλεγε:

“Ο σταυρωθείς εγήγερται, ο μεγάλαυχος πέπτωκεν, ο καταπεσών και συντριβείς ανώρθωται” και πήρε ευθύς τέτοια δύναμη, ώστε όρμησε και κατανίκησε τον τρομερό Σουλτάνο!!!

Ποτέ ο Ιωάννης Βατάτζης δεν έβγαζε από το νου του το μεγάλο ποθούμενο, την ανάκτηση της Κωνσταντινουπόλεως και την ανασύσταση της Ελληνοχριστιανικής Αυτοκρατορίας. Γι’ αυτό εργάστηκε και προς την κατεύθυνση αυτή με όλη τη δύναμη της ψυχής του. Σώφρων, συνετός και προνοητικός στην πολιτική του, αν και είχε εκλέξει ικανότατους στρατηγούς, επιδίωκε την αποφυγή των μαχών. Γνώριζε να μην αναλαμβάνει τίποτε πριν το προπαρασκευάσει κατάλληλα, ενώ είχε βαθιά ευσέβεια και έδειχνε σεβασμό και στον πιο απλοϊκό μοναχό. Ο λαός τον αγαπούσε και η Εκκλησία προσευχόταν με χαρά για αυτόν! Και εκείνος, ακόμη πιο πολύ προχωρούσε προς τον ιερό σκοπό της πατρίδας.

Νίκησε τους Λατίνους που κρατούσαν όμως ακόμα σκλαβωμένη την Πόλη και τους επέβαλε τη συνθήκη του 1225, με την οποία κατελάμβανε όλα τα Μικρασιατικά εδάφη, εκτός από αυτά που ήταν κοντά στη Νικομήδεια και απέναντι από την Κωνσταντινούπολη.

Κατασκεύασε κατόπι ισχυρό στόλο και ελευθέρωσε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Ικαρία, Κω και άλλα νησιά του Ελληνικού Αρχιπελάγους, υπολογίζοντας σωστά ότι κουμάντο στο Αιγαίο κάνει όποιος έχει στόλο και άρα οι Λατίνοι χωρίς πολεμικά πλοία και βάσεις, δεν θα κρατούσαν για πολύ ακόμη τη Θεοφύλακτη. Έπιασε λοιπόν και τα Στενά της Έλλης (Ελλήσποντος) και επιχείρησε τις πρώτες επιθέσεις στα περίχωρα της Βασιλίδας, πετυχαίνοντας στα 1225 να απελευθερώσει τη στρατηγικά σημαντική Αδριανούπολη! Ο δρόμος πια για την Πόλη του Κωνσταντίνου ήταν ανοιχτός!

Στα ανατολικά προελαύνουν εκείνο τον καιρό οι Μογγόλοι, που νικούν το Σουλτάνο του Ικονίου, ο οποίος αναγκάζεται να ζητήσει συνθήκη με τη Νίκαια, παύοντας προς το παρόν να αποτελεί κίνδυνο, λύνοντας τα χέρια του Βατάτζη, που κατατροπώνει τώρα και τους Βουλγάρους στα 1246 και ελευθερώνει το κομμάτι Αξιός - Έβρος ποταμός, ενώ οι καμπάνες κοντεύουν να σπάσουν από τη χαρά τους όταν ο Ιωάννης Βατάτζης, ο Άγιος Βασιλιάς, μπαίνει με συγκίνηση στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας μας, στην Πόλη του Αγίου Δημητρίου, στη Συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη, τον Δεκέμβριο της ίδιας ευλογημένης χρονιάς!

Όμως, η καλή του σύντροφος, η Ειρήνη Λάσκαρι, κλείνει για πάντα τα μάτια της και κείνος θα κρατήσει για πάντα μέσα του ανεξίτηλη τη γλυκιά μνήμη της. Όμως ξέρει πως ο εαυτός του δεν του ανήκει, αλλά αξίζει να το κάνει κάθε μέρα θυσία για το λαό του και την πατρίδα! Έτσι ο Ιωάννης, έχοντας αναπτύξει μια φιλία με το Γερμανό αυτοκράτορα Φρειδερίκο Β’, δέχεται να γίνει ο γάμος του με την κόρη του Φρειδερίκου Κωνσταντία, ως επισφράγηση μιας πανίσχυρης συμμαχίας, που θα τρομάξει την Ευρώπη και ιδίως τους Λατίνους, που πιέζονται τώρα πανταχόθεν.

Αλλά, ενώ ο Ιωάννης Βατάτζης έφτιαξε ένα πανίσχυρο κράτος από τις στάχτες του Βυζαντίου και είχε σφίξει ασφυκτικά τον κλοιό γύρω από την Κωνσταντινούπολη, στις 4 Νοεμβρίου του 1254, σε ηλικία 72 ετών, αφήνει την τελευταία πνοή του, επάνω στο δρόμο για το όνειρο, επάνω στο δρόμο για το καθήκον, την Πίστη του Θεού, το Χρέος για την Πατρίδα, την Αγάπη για το λαό…

Το τίμιο σώμα του ευσεβεστάτου, δίκαιου, γενναίου και ελεήμονος βασιλέα, ενταφιάστηκε σε ένα Μοναστήρι που είχε κτίσει ο ίδιος και το είχε ονομάσει Σώσανδρα, ενώ αργότερα δια θαυμαστής αποκαλύψεως ο ίδιος ο Ιωάννης, ζήτησε να μετακομισθεί το λείψανό του στη Μαγνησία (της Μικράς Ασίας). Όταν όμως πήγαν να ανοίξουν τον τάφο για να εκτελέσουν τη μετακομιδή, αντί να βγει η γνωστή δυσωδία, μια γλυκιά ευδία απλώθηκε τριγύρω, σαν να είχε ανθίσει απότομα κήπος αρωματικός! Αλλά δεν ήταν μονάχα αυτό. Ο νεκρός φαινόταν σαν να κάθεται επί βασιλικού θρόνου, χωρίς να έχει καμιά μελανότητα, καμιά δυσωδία, κανένα απολύτως σημείο που να φανέρωνε πως ήταν νεκρός!!! ΕΠΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ήταν μέσα στον τάφο και το χρώμα του σώματός του ήταν όπως κάθε φυσιολογικού εν ζωή ανθρώπου! Έμοιαζε πραγματικά σαν ένας ολοζώντανος, αλλά ΜΑΡΜΑΡΩΜΕΝΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ!!! Και μάλιστα και αυτά ακόμη τα ρούχα του επίσης είχαν διατηρηθεί επί επτά χρόνια αδιάφθορα και έμοιαζαν σαν να είχαν μόλις ραφθεί!!! Γιατί έτσι αντιδοξάζει ο Θεός εκείνους που Τον δοξάζουν στη γη!

Μάλιστα από τότε το τίμιο λείψανο του Αγίου βασιλέως Ιωάννη Δούκα Βατάτζη του Ελεήμονος έδωσε πάμπολλα θαύματα, γιατρεύοντας θαυματουργικά Χάρητι Θεού ασθένειες, διώκοντας δαίμονες και θεραπεύοντας ένα σωρό πάθη, με την κατοικούσα εν αυτώ Χάρη του Αγίου Πνεύματος!

Αναφέρεται -όπως σημειώνεται σε ημερολόγιο που εξέδωσε το 2001 η Ιερά Μητρόπολη Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου- ότι μέχρι το 1992 “η μνήμη του αυτοκράτορα Ιωάννου του Ελεήμονος ετιμάτο κάθε χρόνο στην εκκλησία της Μαγνησίας, την οποία έκτισε ο ίδιος και στην οποία βρήκε την τελευταία ανάπαυσή του, καθώς και στο Νυμφαίον, την αγαπημένη του κατοικία” (Οστρογκόρσκυ).

Όμως τι απέγινε ο Ναός εκείνος; Τι απέγινε το άφθαρτο λείψανο του “Μαρμαρωμένου Βασιλιά”; Τι σχέση έχει με το “θρύλο” και ποια με τις προφητείες για ανάκτηση της Πόλης, που τόσο και ο ίδιος είχε πασχίσει;

***

ΣΗΜΕΡΑ, η μνήμη του Αγίου Ιωάννη Δούκα Βατάτζη του Ελεήμονος, τιμάται και εορτάζεται στο βυζαντινό Διδυμότειχο, επάνω στην Εκκλησιά του Χριστού Σωτήρα του κάστρου, όπου και υπάρχει σαν θησαυρός η φορητή εικόνα του Αγίου, δημιούργημα της λαϊκής τέχνης του 1958, που πάνω της έχει γραμμένο και το Απολυτίκιό του:

“ Τον λαμπρόν Βασιλέα και των πιστών μέγα καύχημα και των νυμφαίων το κλέος, Ιωάννην τιμήσωμεν, εν ύμνοις και ωδαίς πνευματικαίς, την μνήμην επιτελούντες αυτού, συμφώνως ανακράζοντες. Δόξα τω σε Δοξάσαντι, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα των ενεργούντι δια σου πάσιν ιάματα”

Ο Άνθρωπος ως εικόνα Θεού

Η Ορθόδοξη ανθρωπολογία δέχεται πως ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ον που πλάστηκε κατ' εικόνα Θεού. Ο εικονισμός του Θεού στο ανθρώπινο πρόσωπο συμφαίνεται με το νου, την ελεύθερη θέληση, τη δυνατότητα αθανασίας και τον κόσμο των αρετών.

Ο μεγάλος Ρώσος Θεολόγος Βλαδίμηρος Λόσκυ στο έργο του «Κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση Θεού» αναφέρει πως ακριβώς εξαιτίας της μοναδικότητας και της υπεροχής του ανθρώπινου προσώπου «εχρειάσθη να λάβει χώρα η εκούσια ταπείνωσις, η απολυτρωτική κένωσις του Υιού του Θεού, ίνα οι πεπτωκότες άνθρωποι δυνηθώσιν να πραγματοποιήσωσιν τον προορισμόν των, την Θέωσιν των, διά της ακτίστου Χάριτος».

Οι Πατέρες της Ανατολής τονίζουν πως το κατ' εικόνα βρίσκεται στη φύση του ανθρώπου ενώ η από μέρους του σωστή αξιοποίηση των στοιχείων που το συνθέτουν συμβάλει στην πραγμάτωση του καθ' ομοίωση που στη γλώσσα των Πατέρων αποκαλείται θέωση.

Oι Πατέρες της Ανατολής αφορμώμενοι ακριβώς από αυτόν τον εικονισμό του Θεού στο ανθρώπινο πρόσωπο, αναπτύσσουν και την κοινωνιολογία τους από την οποία αποκλείονται όχι μόνο οι οποιασδήποτε μορφής διακρίσεις αλλά οπωσδήποτε και αυτός ο θεσμός της δουλείας, που δυστυχώς στις μέρες μας αναβιώνει στα τραγικά πρόσωπα των λαθρομεταναστών που γίνονται αντικείμενα εκμετάλλευσης από τους κάθε λογής επιτήδειους. Έτσι ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων αφορμώμενος ακριβώς από αυτή τη θεώρηση του ανθρώπου ως εικόνας Θεού και στηλιτεύοντας το θεσμό της δουλείας λεει χαρακτηριστικά: «με ποιο δικαίωμα αγοράζεις και πωλείς ένα άνθρωπο που δημιουργήθηκε από το Θεό και τιμήθηκε με το σπουδαίο προνόμιο να είναι εικόνα Του; Να λοιπόν ενώπιον του Χριστού όλοι είμαστε ίσοι».

Όπως λέχτηκε και πιο πάνω τα στοιχεία που συνθέτουν το κατ' εικόνα αποτελούν την ειδοποιό διαφορά του ανθρώπινου προσώπου από τα άλλα όντα. Πρώτο στοιχείο ο Νους, με τον οποίο συμφαίνεται η λογική που αποτελεί και την προϋπόθεση για την τεχνολογική ανέλιξη του ανθρώπου. Με τη βοήθεια του καλείται ο άνθρωπος να ασκήσει το εξουσιαστικό του πάνω στη κτίση υποτάσσοντάς την.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και τα ιδιαίτερα χαρίσματα και ταλέντα που έχει ο κάθε άνθρωπος: αγάπης, φιλανθρωπίας, χρηστότητας, διακρίσεως, σοφίας, επιστήμης, μουσικής, ζωγραφικής, λογοτεχνίας, ποίησης, αρχιτεκτονικής, αθλητισμού κ.λ.π. Αυτά τα χαρίσματα καλείται να τα αξιοποιήσει προς δική του πληρότητα και ικανοποίηση, προς όφελος των συνανθρώπων του, προς ανάπτυξη του πνευματικού πολιτισμού της ανθρωπότητας.

Σπουδαίο στοιχείο του κατ' εικόνα αποτελεί ακόμα και η ελευθερία του ανθρώπινου προσώπου που στην Πατερική γλώσσα αποκαλείται «αυτεξούσιο». Είναι συγκλονιστικό το γεγονός πως στην ορθόδοξη Πατερική Γραμματεία ο Θεός ο ίδιος εμφανίζεται να σέβεται την ελευθερία του ανθρώπινου προσώπου, πράγμα που δυστυχώς δεν κάνουμε εμείς οι άνθρωποι. Λέει γι' αυτό ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος: «ο Θεός σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου γι' αυτό και όποιος δε θέλει να αγωνισθεί για τη θέωσή του δεν τον αναγκάζει, διότι αν το κάνει, σημαίνει πως του αφαιρεί την ελευθερία του και τον κατεβάζει έτσι στο επίπεδο των αλόγων ζώων».

Τέλος με την πραγματικότητα του κατ' εικόνα συμβαδίζει και ο κόσμος των αρετών, στις οποίες ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς προσδίδει μια υπερβατική διάσταση αφού όπως τονίζει είναι άναρχες όπως άναρχος είναι και ο χορηγός τους, ο Τριαδικός Θεός.. Βάση των αρετών είναι η ταπείνωση η οποία κατά την Πατερική Γραμματεία αποτελεί όχημα που ανεβάζει τον άνθρωπο προς το Θεό. «Η ταπείνωσις όχημά εστιν της προς τον Θεόν αναβάσεως». Κορωνίδα όλων των αρετών είναι η αγάπη. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς τη χαρακτηρίζει ως το πλήρωμα των αρετών. Λεει χαρακτηριστικά: «Η αγάπη και τα ταύτης έργα πλήρωμα των αρετών εστίν». Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος θα τονίσει πως όσο ο άνθρωπος αγαπά, τόσο περισσότερο μοιάζει με το Θεό του, γιατί «η αγάπη οικείωσις και ομοίωσις ανθρώπου, Θεού εστιν».

Σαν κατακλείδα θα λέγαμε λοιπόν πως ο άνθρωπος για την ορθόδοξη Πατερική σκέψη προβάλει ως εικόνα Θεού γι' αυτό και χρέος του είναι κατά το Μέγα Αντώνιο, «να ζει πάντα σωστά και θεάρεστα καταξιώνοντας έτσι τον εαυτό του».


Σάββας Αλεξάνδρου-Θεολόγος

Βοηθός Διευθυντής Α΄

Συνεργάτης Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού